تجهیزات فروشگاهی ایران
پایگاه اطلاع رسانی تجهیزات، لوازم، ابزار فروشگاهی، سوپرمارکتی، مال، قاب، چرخ، ترولی خرید، لوله هدایت، شلف لیبل، اکسسوری، یراق آلات، زنجیره ای، اتیکت تخفیف، قیمت، هنگر، هوک، آویزهای سقفی، محافظ و گارد، استراکچرهای ایران.تجهیزات فروشگاهی ایران
پایگاه اطلاع رسانی تجهیزات، لوازم، ابزار فروشگاهی، سوپرمارکتی، مال، قاب، چرخ، ترولی خرید، لوله هدایت، شلف لیبل، اکسسوری، یراق آلات، زنجیره ای، اتیکت تخفیف، قیمت، هنگر، هوک، آویزهای سقفی، محافظ و گارد، استراکچرهای ایران.سفری به نام «خرید از هایپرمارکت»! - قسمت سوم
«تجهیزات فروشگاهی ایران»- تجهیزات فروشگاهی شرکت ریتیل ایران،دربارهء اینکه کدام کالا را در کدام نقطه از فروشگاه یا هایپرمارکت قرار دهیم تا نه تنها فروش آنها را افزایش دهیم، بلکه از تأثیر مؤثر آنها بر روی فروش سایر کالاها نیز برخوردار شویم مقالات بسیاری نوشته شده و ایده های بسیاری ارائه شده است. در این مطلب به نکات مهمی در این رابطه اشاره میکنیم:
محل کالاهای ضروری، انتهای فروشگاه!
محققان معتقدند که محل قرارگیریِ کالاهای ضروری، موادغذایی و مواد فاسدشدنی در انتهای سالن یا فضای فروشگاه های خرده فروشی و هایپرمارکت هاست، به دو دلیل موجه!
نخست اینکه معمولا فروشگاه های بزرگ را به گونه ای می سازند که انتقال و بارگیری و تخلیهء کالاها به داخل یا خارج فروشگاه از قسمت انتهاییِ فروشگاه انجام میگیرد، نه درب ورودی یا درب های منتهی به ویترین یا نمای روبروییِ فروشگاه که محل بازدید و رفت و آمد مشتریان است! به این ترتیب، نه تنها نقل و انتقال کالاهایی که به دلیل فروش بیشتر (به علت ضروری بودن شان) و مهلت کوتاهِ انقضایشان نیازمند جایگزینی و تأمینِ مستمر و مکرر هستند آسان تر میشود، بلکه از این طریق، فاصلهء میان خودروی حمل کالاها تا یخچال ها و سردخانه های فروشگاه (به ویژه در مورد لبنیات و کالاهای حساس به دما) کوتاه تر می شود و از فاسد شدنِ احتمالیِ این کالاها جلوگیری می شود.
دلیل دوم و دلیل مهم تر اینکه کالاهای اساسی و ضروری مانند مواد غذایی کالاهایی هستند که هدف و انگیزهء اصلی مشتری از ورود به فروشگاه هستند (برخلاف کالاهای غیرضروری که مشتری به اصلاح «هوس میکند» آنها را خریداری کند)؛ بنابراین چنانچه آنها را در قسمت های انتهاییِ فروشگاه یا هایپرمارکت قرار دهیم، مشتری برای تهیهء آن ها ناچار است از کنار همهء کالاهای غیرضروری بگذرد تا به کالاهای ضروری برسد و این، درصد احتمال «هوس کردنِ» مشتری و خرید کالاهای غیرضروری را افزایش میدهد.
محل کالاهای ضروری، انتهای فروشگاه!
محققان معتقدند که محل قرارگیریِ کالاهای ضروری، موادغذایی و مواد فاسدشدنی در انتهای سالن یا فضای فروشگاه های خرده فروشی و هایپرمارکت هاست، به دو دلیل موجه!
نخست اینکه معمولا فروشگاه های بزرگ را به گونه ای می سازند که انتقال و بارگیری و تخلیهء کالاها به داخل یا خارج فروشگاه از قسمت انتهاییِ فروشگاه انجام میگیرد، نه درب ورودی یا درب های منتهی به ویترین یا نمای روبروییِ فروشگاه که محل بازدید و رفت و آمد مشتریان است! به این ترتیب، نه تنها نقل و انتقال کالاهایی که به دلیل فروش بیشتر (به علت ضروری بودن شان) و مهلت کوتاهِ انقضایشان نیازمند جایگزینی و تأمینِ مستمر و مکرر هستند آسان تر میشود، بلکه از این طریق، فاصلهء میان خودروی حمل کالاها تا یخچال ها و سردخانه های فروشگاه (به ویژه در مورد لبنیات و کالاهای حساس به دما) کوتاه تر می شود و از فاسد شدنِ احتمالیِ این کالاها جلوگیری می شود.
دلیل دوم و دلیل مهم تر اینکه کالاهای اساسی و ضروری مانند مواد غذایی کالاهایی هستند که هدف و انگیزهء اصلی مشتری از ورود به فروشگاه هستند (برخلاف کالاهای غیرضروری که مشتری به اصلاح «هوس میکند» آنها را خریداری کند)؛ بنابراین چنانچه آنها را در قسمت های انتهاییِ فروشگاه یا هایپرمارکت قرار دهیم، مشتری برای تهیهء آن ها ناچار است از کنار همهء کالاهای غیرضروری بگذرد تا به کالاهای ضروری برسد و این، درصد احتمال «هوس کردنِ» مشتری و خرید کالاهای غیرضروری را افزایش میدهد.
سفری به نام «خرید از هایپرمارکت»! - قسمت دوم
«تجهیزات فروشگاهی ایران»- تجهیزات فروشگاهی ریتیل ایران،صرف نظر از نکاتی که در مورد نحوه چیدمان کالاها در قفسه ها مطرح کردیم، از جمله اینکه باید به گونه ای چیده شوند که مشتری به محض ورود به فروشگاه، نگاهش را به سمت راست منحرف کند و از سمت راست شروع به دیدن کالاها کند و اینکه کالاهای گرانقیمت تر و به ویژه کالاهای بزرگسالان را در طبقات وسط قفسه ها و هم ارتفاع با چشم مشتریان قرار دهیم، موارد دیگری نیز هستند که شاید چندان به چشم نیایند، اما رعایت آنها میتواند مشتریان را به انباشته کردنِ چرخ خرید فروشگاهی شان ترغیب کند.
در این مطلب نگاه کوتاهی به این موارد خواهیم داشت:
1. فروش آسان شکلات، آدامس و سایر تنقلات!
البته شاهد هستیم که فروش شکلات، آدامس، لواشک و سایر تنقلات به این روش در اغلب فروشگاه ها و هایپرمارکت ها جا افتاده و مرسوم شده است اما در اینجا اشارهء کوتاهی به آن میکنیم. مادری را تصور کنید که پس از سفری طولانی در میان قفسه های فروشگاه و در نهایت ایستادن در صفی طولانی، در نهایت به صندوق می رسد، اما در قفسهء کنار صندوق، شکلات ها، لواشک ها، بسته های چیپس و سایر تنقلات رنگارنگ خودنمایی میکنند و کودک همراه این مادر را مجذوب خود میکنند.
تجربه نشان داده است که والدینی که خرید تقریباً متنوعی داشته و چرخ خریدشان را با کالاهای مختلف انباشته کرده اند، معمولاً در مقابل درخواستِ (پر سر و صدای) فرزندشان برای خرید این تنقلات، که اغلب قیمت بالایی ندارند، مقاومت و مخالفت چندانی نشان نمی دهند. بی تردید، اگر همین تنقلات را در قفسه های عادی فضای فروشگاه قرار میدادید، تا این اندازه فروش نمی داشتید! البته گاهی این کالاهای «نزدیک به درب خروج» یا نزدیک به صندوق پرداخت، چنان انتخاب می شوند که برای مشتری کسل و خسته از سفرِ درون فروشگاه، جذابیت داشته باشند. مجلات رنگارنگ و سرگرم کننده، برخی اقلام آرایشی یا تزئیناتی یا کالاهای مورد نیاز دمِ دستی و ارزان قیمت را در این نقاط از فروشگاه می توانیم قرار دهیم.
2. چرخ های خرید فروشگاهی در نزدیکی قفسهء سبزیجات و میوه ها!
توصیه می شود قفسه های عرضهء میوه ها و سبزیجات در همان قسمتِ ورودی فروشگاه یا هایپرمارکت واقع شوند و چرخ های خرید فروشگاهی نیز در کنار آنها قرار گیرند. تحقیقات نشان میدهند که روبرو شدن با سبزیجات و میوه های خوش رنگ و تازه در بدو ورود به فروشگاه، حس تازگی و روحیهء بالا را به مشتری القا میکند. در واقع با این کار به مشتری میگوییم که «شما وارد مکانی شده ای که سرشار از طراوت و تازگی است!» و واضح است که هرچه روحیه و حس مشتری خوب باشد، تمایل بیشتری به خرید دارد.
از سوی دیگر، وقتی مشتری در همان ابتدای سفرش در فضای فروشگاه، همهء کالاهای اساسی اش را خریداری کرده باشد، بدش نمی آید که در انتهای خریدِ خود، چند قلم تنقلات و خوراکی را نیز به سبد یا چرخ خرید فروشگاهی اش اضافه کند!
3. یک بستهء چندتایی بِبَر، با تخفیف ویژه!
گفتیم که بزرگتر کردنِ چرخ های خرید فروشگاه تان به افزایش خرید مشتری منجر می شود. همین قضیه را می توانیم در مورد کالاها نیز اجرا کنیم. چگونه؟!
تحقیقات نشان میدهند که وقتی مقدار زیادی از کالایی را خریداری میکنیم، آن را بیشتر مصرف میکنیم. مثال متداول این شیوه، فروش باکسیِ نوشابه خانواده است. بسیاری از فروشگاه ها و هایپرمارکت ها، نوشابه های خانواده را با تخفیفی باورنکردنی به صورت باکس های 6 یا 12تایی عرض میکنند. مشتری هم به دلیل تخفیف ویژه، نوشابه را به صورت باکسی خریداری میکند با این تصور که سود کرده است. اما در عمل، چند برابرِ وقتی که نوشابه تکی خریداری میکرد نوشابه مصرف خواهد کرد و زودتر از حالت عادی برای خرید مجددِ نوشابه به فروشگاه مراجعه خواهد کرد و این یعنی سود بیشتر برای فروشگاه در بلندمدت!
بنابراین توصیه میکنیم که تا حد امکان کالاهایتان را به صورت باکسی و در بسته بندی های چندتاییِ تخفیف دار عرضه کنید. به این شکل، هم کالاهایتان را قبل از تاریخ انقضاء مصرف خواهید فروخت و هم در بلندمدت سودِ بالاتری را تجربه خواهید کرد.
در این مطلب نگاه کوتاهی به این موارد خواهیم داشت:
1. فروش آسان شکلات، آدامس و سایر تنقلات!
البته شاهد هستیم که فروش شکلات، آدامس، لواشک و سایر تنقلات به این روش در اغلب فروشگاه ها و هایپرمارکت ها جا افتاده و مرسوم شده است اما در اینجا اشارهء کوتاهی به آن میکنیم. مادری را تصور کنید که پس از سفری طولانی در میان قفسه های فروشگاه و در نهایت ایستادن در صفی طولانی، در نهایت به صندوق می رسد، اما در قفسهء کنار صندوق، شکلات ها، لواشک ها، بسته های چیپس و سایر تنقلات رنگارنگ خودنمایی میکنند و کودک همراه این مادر را مجذوب خود میکنند.
تجربه نشان داده است که والدینی که خرید تقریباً متنوعی داشته و چرخ خریدشان را با کالاهای مختلف انباشته کرده اند، معمولاً در مقابل درخواستِ (پر سر و صدای) فرزندشان برای خرید این تنقلات، که اغلب قیمت بالایی ندارند، مقاومت و مخالفت چندانی نشان نمی دهند. بی تردید، اگر همین تنقلات را در قفسه های عادی فضای فروشگاه قرار میدادید، تا این اندازه فروش نمی داشتید! البته گاهی این کالاهای «نزدیک به درب خروج» یا نزدیک به صندوق پرداخت، چنان انتخاب می شوند که برای مشتری کسل و خسته از سفرِ درون فروشگاه، جذابیت داشته باشند. مجلات رنگارنگ و سرگرم کننده، برخی اقلام آرایشی یا تزئیناتی یا کالاهای مورد نیاز دمِ دستی و ارزان قیمت را در این نقاط از فروشگاه می توانیم قرار دهیم.
2. چرخ های خرید فروشگاهی در نزدیکی قفسهء سبزیجات و میوه ها!
توصیه می شود قفسه های عرضهء میوه ها و سبزیجات در همان قسمتِ ورودی فروشگاه یا هایپرمارکت واقع شوند و چرخ های خرید فروشگاهی نیز در کنار آنها قرار گیرند. تحقیقات نشان میدهند که روبرو شدن با سبزیجات و میوه های خوش رنگ و تازه در بدو ورود به فروشگاه، حس تازگی و روحیهء بالا را به مشتری القا میکند. در واقع با این کار به مشتری میگوییم که «شما وارد مکانی شده ای که سرشار از طراوت و تازگی است!» و واضح است که هرچه روحیه و حس مشتری خوب باشد، تمایل بیشتری به خرید دارد.
از سوی دیگر، وقتی مشتری در همان ابتدای سفرش در فضای فروشگاه، همهء کالاهای اساسی اش را خریداری کرده باشد، بدش نمی آید که در انتهای خریدِ خود، چند قلم تنقلات و خوراکی را نیز به سبد یا چرخ خرید فروشگاهی اش اضافه کند!
3. یک بستهء چندتایی بِبَر، با تخفیف ویژه!
گفتیم که بزرگتر کردنِ چرخ های خرید فروشگاه تان به افزایش خرید مشتری منجر می شود. همین قضیه را می توانیم در مورد کالاها نیز اجرا کنیم. چگونه؟!
تحقیقات نشان میدهند که وقتی مقدار زیادی از کالایی را خریداری میکنیم، آن را بیشتر مصرف میکنیم. مثال متداول این شیوه، فروش باکسیِ نوشابه خانواده است. بسیاری از فروشگاه ها و هایپرمارکت ها، نوشابه های خانواده را با تخفیفی باورنکردنی به صورت باکس های 6 یا 12تایی عرض میکنند. مشتری هم به دلیل تخفیف ویژه، نوشابه را به صورت باکسی خریداری میکند با این تصور که سود کرده است. اما در عمل، چند برابرِ وقتی که نوشابه تکی خریداری میکرد نوشابه مصرف خواهد کرد و زودتر از حالت عادی برای خرید مجددِ نوشابه به فروشگاه مراجعه خواهد کرد و این یعنی سود بیشتر برای فروشگاه در بلندمدت!
بنابراین توصیه میکنیم که تا حد امکان کالاهایتان را به صورت باکسی و در بسته بندی های چندتاییِ تخفیف دار عرضه کنید. به این شکل، هم کالاهایتان را قبل از تاریخ انقضاء مصرف خواهید فروخت و هم در بلندمدت سودِ بالاتری را تجربه خواهید کرد.
سفری به نام «خرید از هایپرمارکت»! - قسمت اول
«تجهیزات فروشگاهی ایران»- تجهیزات فروشگاهی شرکت ریتیل ایران،شاید فروشگاه های خرده فروشی مانند سوپرمارکت ها و هایپرمارکت ها در نگاه اول صرفاً فضایی پر از قفسه ها، یخچال ها و مجموعه ای از کالاها به نظر برسند که کنار هم چیده شده اند تا شما به عنوان مشتری مراجعه کنید و کالای مورد نیازتان را خریداری کنید! نه، به این سادگی نیست!
چیدمان قفسه ها، تجهیزات و یخچال ها در عین سادگی، می تواند از قوانینی پیروی کند که تغییرات و نوسانات قابل توجهی در میزان فروش کالاها ایجاد کند. اینها قوانینی هستند که در نگاه اول به چشم نمی آیند و به شکلی نامحسوس تأثیر خود را بر ذهن و احساس و انتخاب های مشتری می گذارند. از شکل و ساختار درب ورودی فروشگاه گرفته تا سبدها و چرخ های خرید فروشگاهی (چرخ دستی ها)، نورپردازی و دکوراسیون و طراحی و چیدمان قفسه ها، رنگ ها و در مجموع تمام جزئیاتی که ممکن است پیش پا افتاده به نظر برسند می توانند روی میزان فروش، حتی بیش از 100درصد تأثیرگذار باشند.
در این مطلب، به چند مورد از جزئیاتی که میتوانند فروش هایپرمارکت یا هر نوع فروشگاه خرده فروشی را افزایش دهند اشاره میکنیم و سایر نکات را در مقاله های بعدی بررسی خواهیم کرد:
1. فاصله میان ردیف قفسه ها:
آیا میدانید چرا برخی فروشگاه ها، راهروهای میان ردیف های قفسه ها را تا این حد محدود و باریک تنظیم میکنند؟ شاید تصور کنید که علت اش این است که با ایجاد راهروهای بیشتر، تا جایی که فضا اجازه میدهد در انتهای راهروها صندوق دریافت (دخل) بیشتری برقرار کنند. اما علت چیز دیگری است! راهروهای باریک میان قفسه ها، به ویژه راهروهایی که به صندوق های پرداخت منتهی می شوند، باعث می شوند که مشتریانی که برای پرداخت هزینهء اقلام خریداری شده شان به صف ایستاده اند، چنانچه در مورد خرید کالایی دچار تردید شدند، به راحتی نتوانند به قفسه های مربوطه برگردند و کالاهایی را که نمیخواهند به قفسه های مربوطه بازگردانند! و این یعنی کاهش احتمالِ اینکه کالایی مرجوع شود. این نوع طراحی به ذهن ناخودآگاه مشتری این پیام را می دهد که در چرخ خرید باقی گذاشتنِ کالایی که نیاز ندارد به مراتب بهتر از به دردسر افتادن برای بازگرداندن آن کالاها به قفسه هایشان است!
2. ارتفاع کالاهای داخل قفسه ها:
معمولاٌ استاندارد چیدمان محصولات در قفسه ها اینطور است که کالاهایی را که مورد استفاده بزرگسالان است در قفسه های وسطی که اغلب با ارتفاع چشم بزرگسالان در یک سطح هستند قرار میدهند. و سایر کالاها را که ویژه گروه های سنی پایین تر (کودکان و نوجوانان) یا کاربردهای غیرمعمول دارند در سطوح دیگری از قفسه ها قرار می دهند.
از لحاظ قیمت هم معمولاً کالاهای گران قیمت تر را در قفسه های میانی و هم ارتفاع با چشم مشتریان بزرگسال قرار میدهند بنابراین اگر کالاهای ارزان تر را در این قفسه های همسطح با چشم مشتریان بزرگسال قرار دهید، سود چندانی بدست نخواهید آورد!
3. اندازهء چرخ های خرید فروشگاهی:
توجه کرده اید که اخیراً اندازهء چرخ های خرید فروشگاهی (چرخ دستی ها) بزرگتر شده است؟! این موضوع اتفاقی نیست! شما هم از این تغییر و تحولات سودآور عقب نمانید چرا که بر اساس تحقیقات، افزایش 100 درصدیِ اندازهء چرخ های خرید فروشگاهی، میزان خرید مشتریان را تا 20 درصد افزایش داد. چون مشتریان بدون اینکه خودشان هم متوجه باشند، کالاهای بیشتری را در این سبدها یا چرخ های خرید فروشگاهی قرار می دهند. واضح است که محدود بودنِ ظرفیتِ چرخ های خرید در فروشگاه ها منجر به این می شود که مشتریان نه تنها از خرید کالاهایی که بطور آنی به آنها تمایل پیدا میکنند خودداری کنند، بلکه از خرید برخی از کالاهای مورد نیاز خود نیز به دلیل نبودن فضای کافی در چرخ خرید فروشگاه منصرف شوند. به همین دلیل است که امروزه یافتن سبدها و چرخ های خرید کوچک و حتی متوسط در فروشگاه های خرده فروشی و هایپرمارکت ها تقریباً غیرممکن شده است!
چیدمان قفسه ها، تجهیزات و یخچال ها در عین سادگی، می تواند از قوانینی پیروی کند که تغییرات و نوسانات قابل توجهی در میزان فروش کالاها ایجاد کند. اینها قوانینی هستند که در نگاه اول به چشم نمی آیند و به شکلی نامحسوس تأثیر خود را بر ذهن و احساس و انتخاب های مشتری می گذارند. از شکل و ساختار درب ورودی فروشگاه گرفته تا سبدها و چرخ های خرید فروشگاهی (چرخ دستی ها)، نورپردازی و دکوراسیون و طراحی و چیدمان قفسه ها، رنگ ها و در مجموع تمام جزئیاتی که ممکن است پیش پا افتاده به نظر برسند می توانند روی میزان فروش، حتی بیش از 100درصد تأثیرگذار باشند.
در این مطلب، به چند مورد از جزئیاتی که میتوانند فروش هایپرمارکت یا هر نوع فروشگاه خرده فروشی را افزایش دهند اشاره میکنیم و سایر نکات را در مقاله های بعدی بررسی خواهیم کرد:
1. فاصله میان ردیف قفسه ها:
آیا میدانید چرا برخی فروشگاه ها، راهروهای میان ردیف های قفسه ها را تا این حد محدود و باریک تنظیم میکنند؟ شاید تصور کنید که علت اش این است که با ایجاد راهروهای بیشتر، تا جایی که فضا اجازه میدهد در انتهای راهروها صندوق دریافت (دخل) بیشتری برقرار کنند. اما علت چیز دیگری است! راهروهای باریک میان قفسه ها، به ویژه راهروهایی که به صندوق های پرداخت منتهی می شوند، باعث می شوند که مشتریانی که برای پرداخت هزینهء اقلام خریداری شده شان به صف ایستاده اند، چنانچه در مورد خرید کالایی دچار تردید شدند، به راحتی نتوانند به قفسه های مربوطه برگردند و کالاهایی را که نمیخواهند به قفسه های مربوطه بازگردانند! و این یعنی کاهش احتمالِ اینکه کالایی مرجوع شود. این نوع طراحی به ذهن ناخودآگاه مشتری این پیام را می دهد که در چرخ خرید باقی گذاشتنِ کالایی که نیاز ندارد به مراتب بهتر از به دردسر افتادن برای بازگرداندن آن کالاها به قفسه هایشان است!
2. ارتفاع کالاهای داخل قفسه ها:
معمولاٌ استاندارد چیدمان محصولات در قفسه ها اینطور است که کالاهایی را که مورد استفاده بزرگسالان است در قفسه های وسطی که اغلب با ارتفاع چشم بزرگسالان در یک سطح هستند قرار میدهند. و سایر کالاها را که ویژه گروه های سنی پایین تر (کودکان و نوجوانان) یا کاربردهای غیرمعمول دارند در سطوح دیگری از قفسه ها قرار می دهند.
از لحاظ قیمت هم معمولاً کالاهای گران قیمت تر را در قفسه های میانی و هم ارتفاع با چشم مشتریان بزرگسال قرار میدهند بنابراین اگر کالاهای ارزان تر را در این قفسه های همسطح با چشم مشتریان بزرگسال قرار دهید، سود چندانی بدست نخواهید آورد!
3. اندازهء چرخ های خرید فروشگاهی:
توجه کرده اید که اخیراً اندازهء چرخ های خرید فروشگاهی (چرخ دستی ها) بزرگتر شده است؟! این موضوع اتفاقی نیست! شما هم از این تغییر و تحولات سودآور عقب نمانید چرا که بر اساس تحقیقات، افزایش 100 درصدیِ اندازهء چرخ های خرید فروشگاهی، میزان خرید مشتریان را تا 20 درصد افزایش داد. چون مشتریان بدون اینکه خودشان هم متوجه باشند، کالاهای بیشتری را در این سبدها یا چرخ های خرید فروشگاهی قرار می دهند. واضح است که محدود بودنِ ظرفیتِ چرخ های خرید در فروشگاه ها منجر به این می شود که مشتریان نه تنها از خرید کالاهایی که بطور آنی به آنها تمایل پیدا میکنند خودداری کنند، بلکه از خرید برخی از کالاهای مورد نیاز خود نیز به دلیل نبودن فضای کافی در چرخ خرید فروشگاه منصرف شوند. به همین دلیل است که امروزه یافتن سبدها و چرخ های خرید کوچک و حتی متوسط در فروشگاه های خرده فروشی و هایپرمارکت ها تقریباً غیرممکن شده است!
راهنمای جامعِ چیدمانِ فروشگاه خرده‌فروشی
«تجهیزات فروشگاهی ایران»- تجهیزات فروشگاهی شرکت ریتیل ایران،چنانچه صاحب کسب‌وکار کوچکی هستید و به راهنمایی و کمک برای طرح‌ریزیِ چیدمان و دکوراسیون فروشگاه خود نیاز دارید، این مقاله به نیاز شما پاسخ خواهد داد. به شما خواهیم گفت که چه طرحی برای کف فضای فروشگاه بریزید، اندازه و محل قرارگیریِ راهروهای میان قفسه‌هایتان را تعیین کنید و قفسه‌ها، کالاها و صندوق‌های فروشگاه‌تان را در چه نقاطی و بر چه اساسی بچینید. با خواندنِ این مقاله، هر آنچه را که برای چیدمان و دکوراسیون فروشگاه خرده‌فروشیِ خود نیاز دارید، در اختیار خواهید داشت.
طرح و آرایش کفِ فروشگاه را تعیین کنید.
انتخاب طرح و چیدمان کفِ فضای فروشگاه بسیار مهم است، چون بستر و بنیانِ فروشگاه را تعیین میکند و مشخص میکند که چه چیزی در کجا قرار خواهد گرفت. بر اساس این طرح است که می‌توانید در مورد کم و کِیف و نحوه‌ی سازماندهیِ بقیه‌ی ارکان و اجزاء فروشگاه‌تان تصمیم بگیرید. در این رابطه، موارد زیر به شما کمک خواهند کرد اولویت‌های کف فروشگاه را بهتر تعیین کنید:
-طرح کفِ ساده، توصیه‌ی ما به فروشگاه‌های خرده‌فروشی متوسط
طراحی هایپر مارکت:
- به دو دلیل، ما این مورد را توصیه میکنیم:
1. الگوی ساده، هم کاراییِ بالایی دارد و هم مقرون‌به‌صرفه است.
وقتی همه‌ی قفسه‌ها، یخچال‌ها و ویترین‌های فروشگاه در حالت زاویه‌ی نود درجه با یکدیگر قرار بگیرند، الگوی طراحی ساده‌ی کف را تشکیل میدهند که در آن، هم از کفِ فضا و هم از دیوارها به‌خوبی استفاده میشود. حتی نقاطی مثل گوشه‌ی دیوارها که در حال عادی معمولاً بلااستفاده هستند، در این الگو برای قرارگیریِ ویترین‌ها و قفسه‌ها بکار می‌روند.
بسیاری از فروشگاه‌های خرده‌فروشی کوچک، مثل سوپرمارکت‌ها، فضای مفیدِ محدودی دارند. به‌همین دلیل است که قفسه‌ها، سازه‌ها و ویترین‌هایی که روی دیوارها نصب می‌شوند بسیار اهمیت دارند، با در نظر گرفتنِ اینکه این ویترین‌ها و قفسه‌ها که روی دیوارها نیز سوار می‌شوند اغلب قیمت‌های مناسبی هم دارند.
2. این آرایش، با انواع فروشگاه‌ها و چیدمان‌های قفسه‌ها و راهروهای بین آنها جفت‌وجور میشود
الگوی طرح ساده‌ی کف، با هر فضایی و با هر چیدمانی سازگار است و در انواع فروشگاه‌ها، از خواروبار فروشی گرفته تا هایپرمارکت‌های رده بالا، قابلیتِ اجرا شدن دارد. در این الگو، می‌توانید راهروهای بسیاری را بین ردیف‌های قفسه‌هایتان در نظر بگیرید. شرکت بزرگِ Apple نیز از این الگوی طراحی کف در فروشگاه‌های خود استفاده میکند و از این طریق، پیچیدگی و شیک بودن را با هم درمی‌آمیزد. در قالبِ این الگو می‌توانید هر حسی را در مشتری‌های خود برانگیزید.
-سایر الگوهای اولیه‌ی طرح کف فضای فروشگاه
الگوی زاویه‌ای:
اصطلاح ”زاویه“ کمی گیج‌کننده است، به‌ویژه با در نظر گرفتنِ اینکه در این الگوی کف، از انحناهای بسیاری استفاده شده است و این باعث شکل‌گیریِ تنوع دیداریِ بسیاری میشود و احساس پیچیده‌ای را به مشتری القاء میکند. الگوهای زاویه‌ای کف فروشگاه، فضای چندانی برای قرار دادنِ کالاها فراهم نمی‌کنند، به این معنا که کالاهایی که در این فضاهای محدود در این الگو قرار می‌گیرند، خاص هستند و تأکید و توجه بیشتری روی آنها متمرکز است. به همین دلیل است که فروشگاه‌های رده‌بالا یا گرانقیمت که تعداد کالاهای محدودتری را عرضه میکنند، مثل طلافروشی‌ها، اغلب از این الگو استفاده میکنند.
الگوی ترکیبی:
این الگو به شما این امکان را میدهد که بتوانید تنوع بالایی در چیدمانِ قفسه‌ها و دکوراسیون داخلی فروشگاه‌تان ایجاد کنید. می‌توانید ردیف‌های قفسه‌ها را به حالت‌های زاویه‌ای، ساده (90 درجه) یا اُریب بچینید. به‌ویژه اگر تنوع کالاهایی که عرضه خواهید کرد بالاست، یا اگر نیاز است که روی برخی کالاهایتان تأکید و توجه بیشتری را متمرکز کنید تا بیشتر ”به چشم بیایند“، می‌توانید از الگوی ترکیبی استفاده کنید، چون دستِ شما را برای هر نوع تغییر و تنوعی باز می‌گذارد.
الگوهای ثانویه‌ی طرح کف فضای فروشگاه:
طرح‌های دیگری نیز برای سازماندهیِ کف فضای فروشگاه وجود دارند که گاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله، طرحِ کف هندسی یا اُریب، که نوع اُریب اغلب در کف فروشگاه‌های سلف‌سرویس بکار می‌رود و نوع هندسی اغلب برای فروشگاه پوشاک و البسه استفاده میشود.
اندازه و محل قرارگیریِ راهروها را تعیین کنید.
با اینکه می‌توان زیاد در مورد اندازه و محل قرارگیریِ راهروهای میان قفسه‌ها سختگیر نبود، اما این موضوع بسیار مهم است. راهروهای میان قفسه‌ها همان کانال‌هایی هستند که قرار است مشتری‌ها از میانِ آنها به سراسرِ فروشگاه شما هدایت شوند و در این کانال‌ها حرکت کنند. بیش از حد باریک و تنگ بودنِ این کانال‌ها، یعنی راهروهای میان قفسه‌ها، باعث میشود که مشتریان در این سفرِ درون‌فروشگاهی، چندان احساس راحتی نکنند. در برخی کشورها، باریک بودنِ این راهروها، مغایر با حقوق معلولان است و پیگردِ قانونی را در پی خواهد داشت.
عرض (پهنای) راهروهای فروشگاه باید حداقل 120 سانتی‌متر باشد و مانعی در آنها قرار نگیرد
یکی از ارکان بسیار بااهمیت در طراحی فضای فروشگاه، در نظر گرفتنِ فضای کافی برای راهروها و عریض و سهل‌العبور بودنِ آنهاست. وقتی با متخصصان طراحیِ فروشگاه‌های خرده‌فروشی درباره‌ی ویژگی‌های فروشگاه موفق صحبت میکنیم، برخورداری از راهروهای عریض و جادار، جزو چند رکنِ نخست فروشگاه موفق است. با این کار، آسایش و راحتیِ همه‌ی مشتریان خود را با هر شرایط جسمانی، سالم یا با ویلچر یا کالسکه‌ی بچه، تضمین خواهید کرد.
راهروها باید بیشترین امکان حرکت و وسیع‌ترین دامنه‌ی دیداری را فراهم کنند
اگر راهروهای بین قفسه‌ها باعث ازدحام شوند، مشتریان احساس ناراحتی خواهند کرد و میزان فروش کاهش خواهد یافت. به‌علاوه، ساختار راهروها باید به گونه‌ای باشد که مشتری در هر نقطه‌ای بایستد، بتواند بیشترین محصولات را در دامنه‌ی دیدِ خود مشاهده کند. اینها دو مورد از دلایل اهمیت محل راهروها در فضای فروشگاه هستند.
این کاری است که باید انجام دهید:
حجم و جهتِ رفت‌وآمدِ مشتریان را برای هر راهرو مشخص کنید
حین فرآیند طرح‌ریزی چیدمان فروشگاه، اهداف کلیِ شما این است که هم کالاهای بیشتری را در معرض دیدِ مشتریان قرار دهید و هم ترافیک و رفت‌وآمدِ آنها را در فضای فروشگاه رَوان و آسان سازید.
با در نظر داشتنِ این دو هدف، به الگوی طرح کف فضایتان نگاه کنید و از خودتان بپرسید، ”می‌خواهم مشتریانم به کدام سمت و کدام نقاط فروشگاهم بروند و چه چیزهایی را ببینند؟“ آیا می‌خواهید مشتریان را به قسمتِ انتها و پشتِ فروشگاه بکشانید؟ آیا قصد دارید مشتریان را به سمتِ قفسه‌های نصب‌شده بر روی دیوارهای فروشگاه هدایت کنید؟ یا شاید مایلید که مشتریان‌تان بیشتر روی قسمت‌های مرکزیِ فضای فروشگاه‌تان متمرکز شوند؟
2. طرحی را برای راهروهای فروشگاه انتخاب کنید که مشتریان را به نقاط مورد نظرتان هدایت کنند.
وقتی مشخص کنید که مشتری را در چه جهتی می‌خواهید هدایت کنید، می‌توانید چیدمان و الگوی طرح راهروها را نیز به‌راحتی انتخاب کنید. البته مواردی پیش می‌آید که شکل و اندازه‌ی فضایی که در اختیار دارید، نوع خاصی از چیدمان و الگو را برای استقرار قفسه‌ها و تعیین راهروها تحمیل میکند، اما شما می‌توانید بر اساس کفِ فضای موجود، چند طرح را ادغام کنید و با تنوع بالا در الگوی انتخابی خود، حداکثر استفاده را از فضا ببرید و هم مشتری را در جهات مورد نظرتان هدایت کنید و هم کالاهایی را که بیشتر می‌خواهید در نظرِ مشتریان نمایان کنید، به گونه‌ای متفاوت به نمایش بگذارید.
اگر کف فضایتان وسیع است، تعدادی گزینه برای الگوی کف فضا دارید اما اگر فضایتان بسیار محدود است و امکان در نظر گرفتنِ راهروهای اختصاصی برای محصولات وجود ندارد، ممکن است مجبور شوید از چیدمانِ ”جریانِ آزاد“ استفاده کنید.
در آرایش شبکه‌ای که با آرایش ساده (مورد اول) ترکیب میشود، راهروها با هم موازی و نسبت به دیوارها عمود هستند و مشتری در این حالت میتواند بالا و پایین راهروها قدم بزند. ان حالت برای خواروبارفروشی‌ها و سوپرمارکت‌ها مناسب است، چون مشتریان هم میتوانند هر کالایی را که می‌خواهند پیدا کنند و به حرکت‌شان بدون هیچ مانعی ادامه دهند.
آرایش حلقه‌ای، که میتواند با آرایش ساده نیز ترکیب شود، دارای یک راهروی اصلی است که مثل زمینِ مسابقه، دورِ کفِ فضای فروشگاه‌تان واقع میشود. این آرایش حلقه‌ای مناسبِ فروشگاه‌هایی است که تنوع محصولات بالایی دارند، به‌ویژه وقتی که قرار است برای هر گروه از محصولات، بخش جداگانه‌ای در نظر گرفته شود. این چیدمان و آرایش، خصوصاً در فروشگاه‌هایی مانند فروشگاه‌های لوازم ورزشی کاربرد خوبی دارد (بخش تنیس، بخش شنا و …)، و راهرویی که مثل حلقه در فضای فروشگاه منظور شده است، امکان دسترسی مشتریان را به همه‌ی بخش‌های فروشگاه و همه‌ی گروه‌های محصولات فراهم و آسان‌تر میکند.
آرایش و الگوی ”جریان آزاد“ که اغلب با الگوی کفِ ”زاویه‌ای“ به‌کار می‌رود، بالاترین سطحِ خلاقیت در حرکتِ مشتریان را فراهم میکند و به ترغیبِ فرآیند ”گشتن و دیدن کالاها“ منجر میشود. به جای اینکه از راهروهای شسته‌رفته استفاده کنید، با استفاده از زاویه‌ها و تقاطع‌هایی که با سازه‌ها، ویترین‌ها، قفسه‌ها و یخچال‌های فروشگاه‌تان شکل می‌دهید، مشتری را در سراسر فضای فروشگاه هدایت کنید. این الگو اغلب مناسب فروشگاه‌هایی است که تنوع و تعداد کالاهایشان کم است و مشتریان خاص یا کالاهای خاص دارند، مثل جواهرفروشی‌ها.
برای محل کالاها، ویترین‌ها و صندوق‌هایتان طرح بریزید.
اکنون که الگوی طرح کف فضای فروشگاه‌تان را انتخاب کرده‌اید و میدانید راهروهایتان در چه نقاطی شکل خواهند گرفت، مشخص کنید که کالاها، ویترین‌ها و صندوق‌هایتان را در چه نقاطی قرار خواهید داد، چون پس از استقرارِ این‌هاست که راهروها به‌وجود می‌آیند. شاید بهتر باشد که برای تصمیم‌گیری بهتر، خودتان را به‌جای مشتریان‌تان بگذارید. با چند نفر از پرسنلِ قابل‌اعتمادِ فروشگاه‌تان در سراسر قسمت‌های فروشگاه قدم بزنید و ببینید که در هر نقطه چه استانداردهایی رعایت شده‌اند و چه چیزهایی قابل رؤیت هستند. در مورد اینکه چه چیزی در کجا قرار بگیرد از آنها نظر بخواهید.
فهرستی از موجودیِ کالاها تهیه کنید تا تنوعِ توزیع کالاها در فروشگاه را مشخص کنید.
تعیین محل صحیح کالاها میتواند کار پیچیده‌ای باشد، به همین دلیل در ادامه به نکاتی در این زمینه اشاره کرده‌ایم:
1. کالاهای پرمصرف را نزدیک به انتهای فروشگاه قرار دهید.
یکی از متخصصان و مشاوران فروشگاه‌های خرده‌فروشی، دَن جابلونز، روی اهمیتِ قرار دادنِ کالاهای اساسی و پرمصرف در نزدیکی انتهای فضای فروشگاه، تأکید کرده و توضیح میدهد که با این کار، سایر کالاها نیز از مقابل چشم مشتریان خواهند گذشت و این به افزایشِ خریدهای تکانشی (خرید بدون برنامه و تصمیمِ قبلی بر اساس تصمیم ناگهانی) منجر میشود.
فرقی نمی‌کند که این کالای اساسی، لباس‌زیر در لباس‌فروشی باشد یا شیر پاستوریزه در سوپرمارکت، هر چه که جزو کالاهای پرمصرف باشد، بایستی به قسمت‌های انتهایی منتقل شود. مشتری که برای خرید شیر به قسمت فرآورده‌های لبنی مراجعه میکند و چشم‌اش به ماست و پنیرخامه‌ای می‌افتد، به احتمال زیاد، آنها را نیز خریداری خواهد کرد.
2. کالاهای فصلی و جدید را در بهترین قسمت‌های فروشگاه قرار دهید.
آنجا در همان اوایل ورود به فروشگاه، در قسمت‌های جلویی و در سمت راست، تعدادی از کالاهای شیک‌وپیک و مد روز را که به‌تازگی به دست‌تان رسیده قرار بدهید. این محل‌ها همان بهترین قسمت‌هایی هستند که اشاره کردیم و به ”دیواره‌ی قدرت“ معروفند و خود را به رُخ مشتری می‌کشانند و توجه او را جلب میکنند. بنابراین اگر می‌خواهید کالای خاصی را برجسته کنید، از یکی از این موقعیت‌های طلایی، ”دیواره‌های قدرت“ استفاده کنید.
3. کالاهای کوچک ”هوس‌برانگیز“ را در نزدیکیِ صندوق‌ها قرار دهید.
کالاهایی مثل توپ‌های اسباب‌بازیِ کوچک، شکلات و آبنبات، ضدعفونی‌کننده‌های دست، آدامس و خشبوکننده‌های دهان، موارد مناسبی برای اطرافِ صندوق‌های فروشگاه‌تان هستند. با اینکه هدف مشتری از حضور در کنار صندوق، پرداختن و رفتن است، اما شما که نمی‌خواهید آنها از خرید کردن دست بردارند! با قرار دادنِ این کالاهای هوس‌انگیز در کنار صندوق‌های فروشگاه‌تان، مشتری را ترغیب می‌کنید تا در لحظات آخر، یکی دو کالای دیگر را نیز به سبد خریدشان اضافه کنند.
-تعیین کنید که ویترین‌ها و سایر کالاهای اساسی‌تان را کجا قرار خواهید داد.
اکنون که تعیین کردید که کدام کالایتان در چه نقطه‌ای باید قرار بگیرد، اکنون وقت آن رسیده که مشخص کنید ویترین‌ها و سایر سازه‌ها و تجهیزات را در چه نقاطی قرار خواهید داد. در این رابطه، به نقاط زیر توجه کنید:
1. سازه‌ها و ویترین‌های فروشگاه‌تان باید با کالاهایی که عرضه می‌کنید همخوانی داشته باشند.
هماهنگیِ ویترین‌ها و سازه‌های فروشگاه با کالاهای عرضه‌شده بسیار اهمیت دارد، چون این تجهیزات و سازه‌ها یکی از اصلی‌ترین چیزهایی هستند که مشتریان در فضای فروشگاه خواهند دید و جزو ارکانی از فروشگاه هستند که قرار است همیشگی باشند، درست مثل صندوق پرداخت، اتاق پرو (در فروشگاهِ پوشاک) یا سالاد بار (در رستوران). ویترین‌ها و قفسه‌ها، بخش عمده‌ای از کالاها را در بر می‌گیرند و اغلب می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان تغییرشان دهید.
در اینجا به دو نکته در خصوصِ ایجادِ هماهنگی میان ویترین‌ها و قفسه‌ها با کالاها اشاره میکنیم:
- مطمئن شوید که ویترین‌ها و سازه‌ها، به‌لحاظ فیزیکی با کالاها هماهنگ هستند
مطمئن شوید که قفسه‌های شما تحملِ نگه داشتنِ محصولات‌تان را دارند، ضمن اینکه فضای کافی برای جای دادنِ کالاها داشته باشند یا حداقل قابل تنظیم باشند. برای مثال، در نظر گفتنِ یک قفسه‌ی شیشه‌ای بلند برای قرار دادنِ محصولات کنسرو، که وزن‌شان روی هم بسیار بالاست، گزینه‌ی مناسبی برای این دسته از کالاها نیست. از طرف دیگر، صحیح نیست که برای نگه‌داریِ محصولات آرایشی و بهداشتی سبک و ظریف، از قفسه‌های غیرقابل‌تنظیم با ضخامت زیاد و عرضِ کم استفاده کنید.
مطمئن شوید که قفسه‌ها و ویترین‌هایتان، کالاها را در چشم مشتری برجسته میکنند.
1. فراموش نکنید که قبل از هر چیز، مهم‌ترین وظیفه‌ی قفسه‌ها و ویترین‌ها این است که تصویر برجسته و جذابی را از کالاهایی که در آنها قرار داده‌اید به مشتری نشان دهند. ویترین و قفسه باید با جذابیتِ خود، برجستگیِ خاصی به کالا بخشیده و آن را نمایان کند، اما این جذابیت نباید انقدر چشمگیر باشد که حواسِ مشتری را از توجه به خودِ کالاها منحرف کند!
2. از ویترین‌هایی استفاده کنید که برندهای شما را بزرگ‌نمایی میکنند. مثلا اگر برای محصولات ظریفِ هنری در فروشگاه محصولات هنری، از قفسه‌های زمخت صنعتی استفاده کنید، اتفاق بدی برای کالاهایتان رخ خواهد داد! از طرف دیگر، بین سخت‌افزار و کالاهای فنی و ابزار و یراق و قفسه‌های چوبی و ظریف و تراش‌خورده نیز تناسبی وجود ندارد. اینها مواردی هستند که رعایت آنها در فروش کالاها تأثیرگذار است.
2. حداقل فاصله‌ی میان قفسه‌ها، ویترین‌ها و سازه‌ها را رعایت کنید.
3 فوت و 6 اینچ (حدود یک متر) حداقل فاصله‌ی استانداردی است که بایستی بین قفسه‌ها، ویترین‌ها و سازه‌ها در نظر بگیرید. حتی اگر این استاندارد بین‌المللی هم وجود نمی‌داشت، خودِ شما تمایل داشتید برای تسهیلِ رفت‌وآمد مشتریان، این فاصله را بین اجزاء فروشگاه‌تان لحاظ کنید تا مشتریان، به‌ویژه افرادی که با ویلچر یا کالسکه‌ی بچه وارد فروشگاه می‌شوند، احساس خفگی و شلوغی نکنند.
3. منطقه‌ی ”فقط عبور“ را در نظر داشته باشید.
از نقطه‌ی ورود به فروشگاه، بین 5/1 تا 5/4 متر اول، منطقه‌ی ”فقط عبور“ نام دارد. در اغلب موارد، مشتریان به قفسه‌ها، ویترین‌ها، یخچال‌ها و سازه‌های این منطقه توجهی ندارند چون وقتی مشتری وارد فروشگاه میشود، هنوز ذهنش با محیط فروشگاه هماهنگ نشده و فقط فهرستی از کالاهای مورد نیازش را در ذهن می‌چرخانَد. بنابراین بهتر است در این منطقه هیچ کالا یا ویترینی قرار ندهید. مشتری با ورود به این منطقه باید احساس راحتی کند و حس کند از او استقبال کرده‌اید.
4. بر سرِ راهِ مشتری، سرعت‌گیر بگذارید!
پس از اینکه مشتری منطقه‌ی ”فقط عبور“ را پشت سر گذاشت، باید کاری کنید که از سرعت خود بکاهد! در اغلب موارد، مشتریان پس از عبور از این منطقه، با همان سرعت تا اواسطِ فروشگاه به راه رفتن ادامه میدهند. بنابراین ویترین‌ها، قفسه‌ها و یخچال‌هایی که در نقاطِ بعد از منطقه‌ی ”فقط عبور“ قرار می‌دهید، نقشِ سرعت‌گیر را دارند. چون اتفاقاً همین کار را نیز انجام میدهند تا حرکتِ مشتری را کُند کنند و او شروع به توجه به کالاها کند، نه اینکه تا انتهای فروشگاه تخته‌گاز برود! هر کالای خاص، فصلی، جدید، مُد روز، جذاب، لوکس یا متفاوتی که بتواند توجه مشتری را به خود جلب کند، میتواند نقش سرعت‌گیر را ایفا کند.
5. از کالاهای تکانشی استفاده کنید:
این نوع کالاها در ویترین‌ها و قفسه‌های نزدیک به راهروها یا داخلِ راهروها قرار می‌گیرند و مشتری را به خریدِ تکانشی ترغیب میکنند. هر کالایی که در آن نوآوری بکار رفته باشد، مانند ماساژورها، ساعت زنگ‌دارِ آوازخوان، میتوانند این ذهنیت را در مشتری ایجاد کند که این کالا چه به‌دردبخور است یا اینکه اگر در خانه‌شان یکی از اینها را نداشته باشند، زندگی‌شان به مشکل برمی‌خورَد.
محل استقرار صندوق‌های فروشگاه:
تعیین محل مناسب برای صندوق‌های سوپرمارکت یا هایپرمارکت، کار پیچیده‌ای نیست. در این رابطه به نکاتی اشاره میکنیم:
1. صندوق‌ها را در قسمت جلو و سمتِ راستِ فروشگاه قرار ندهید.
بسیاری از فروشگاه‌ها به اشتباه، صندوق‌های خود را در جلو و سمتِ راستِ فضای فروشگاه استقرار میدهند. این نقاط، جزو نقاط طلایی فروشگاه شما هستند که قرار دادنِ کالاها به‌جای صندوق میتواند فروش قابل‌توجهی را برای آن کالاها رقم بزند.
2. صندوق‌ها را در توقفگاه‌های طبیعی قرار دهید:
به عقیده‌ی یکی از کارشناسانِ حوزه‌ی طراحی فروشگاه خرده‌فروشی، محل نادرستِ صندوق‌های فروشگاهی، یکی از بزرگترین اشتباهات فعالان خرده‌فروشی است. باید صندوق در محلی باشد که نه حواس مشتری را در حین خرید پرت کند و نه دست‌وبال‌اش را ببندد و نه اینکه پیدا کردنش در فضای فروشگاه مشکل نباشد. با در دست داشتنِ نقشه‌ی آرایش و طرحِ داخلیِ فروشگاه‌تان، در فضاش آن قدم بزنید و ببینید چه نقاطی برای خرید کردن مناسب‌ترند. با مشخص شدنِ نقاطِ خرید، نقاط استقرارِ صندوق‌ها نیز مشخص می‌شوند.
به عقیده‌ی این کارشناس، الگوی کلیِ رفتار مشتریان در سوپرمارکت و هایپرمارکت این است که از سمتِ راست وارد فروشگاه می‌شوند، دور می‌زنند و در سمتِ چپ فروشگاه به انتهای سفرِ خود می‌رسند. بنابراین سمتِ چپ و جلوی فروشگاه، نقطه‌ی مناسبی برای استقرار صندوق است.
طراحیِ فضای فروشگاه‌تان را به چه کسی بسپارید:
برای طراحی و الگوپردازیِ فضایی که در اختیار دارید، می‌توانید از نرم‌افزارهای راهنمای طراحی داخلی استفاده کنید و صفر تا صدِ کار را به عهده بگیرید. البته ممکن است به ظاهر مقرون‌به‌صرفه باشد اما خواهید دید که نتیجه‌ی کار، سوددهی لازم را برایتان نخواهد داشت. مؤسسات و شرکت‌هایی هستند که از مرحله‌ی ایده‌پردازی تا طراحی و اجرا را به عهده می‌گیرند و با اینکه هزینه کمی بالاتر می‌رود، اما در بلندمدت خواهید دید که سودآوریِ کار بسیار متفاوت و چشمگیر خواهد بود. چون فقط زیباییِ کار اهمیت ندارد، بلکه فضا باید تِم تجاری هم داشته باشد و این فقط ار عهده‌ی کارشناسانی برمی‌آید که در حوزه‌ی صنعت خرده‌فروشی و دکوراسیون و طراحی و اجرای فروشگاه خرده‌فروشی تخصص و تجربه داشته باشند.
علاوه بر کمک گرفتن از متخصصان، خودتان هم باید قبل از هر اقدامی، ابتدا به چندین فروشگاه سر بزنید و نقاط قوت و ضعف هر یک را ثبت کنید تا بتوانید فروشگاهی بی‌نقص‌تر و مشتری‌پسندتر و موفق‌تر راه‌اندازی کنید.
طرح و آرایش کفِ فروشگاه را تعیین کنید.
انتخاب طرح و چیدمان کفِ فضای فروشگاه بسیار مهم است، چون بستر و بنیانِ فروشگاه را تعیین میکند و مشخص میکند که چه چیزی در کجا قرار خواهد گرفت. بر اساس این طرح است که می‌توانید در مورد کم و کِیف و نحوه‌ی سازماندهیِ بقیه‌ی ارکان و اجزاء فروشگاه‌تان تصمیم بگیرید. در این رابطه، موارد زیر به شما کمک خواهند کرد اولویت‌های کف فروشگاه را بهتر تعیین کنید:
-طرح کفِ ساده، توصیه‌ی ما به فروشگاه‌های خرده‌فروشی متوسط
طراحی هایپر مارکت:
- به دو دلیل، ما این مورد را توصیه میکنیم:
1. الگوی ساده، هم کاراییِ بالایی دارد و هم مقرون‌به‌صرفه است.
وقتی همه‌ی قفسه‌ها، یخچال‌ها و ویترین‌های فروشگاه در حالت زاویه‌ی نود درجه با یکدیگر قرار بگیرند، الگوی طراحی ساده‌ی کف را تشکیل میدهند که در آن، هم از کفِ فضا و هم از دیوارها به‌خوبی استفاده میشود. حتی نقاطی مثل گوشه‌ی دیوارها که در حال عادی معمولاً بلااستفاده هستند، در این الگو برای قرارگیریِ ویترین‌ها و قفسه‌ها بکار می‌روند.
بسیاری از فروشگاه‌های خرده‌فروشی کوچک، مثل سوپرمارکت‌ها، فضای مفیدِ محدودی دارند. به‌همین دلیل است که قفسه‌ها، سازه‌ها و ویترین‌هایی که روی دیوارها نصب می‌شوند بسیار اهمیت دارند، با در نظر گرفتنِ اینکه این ویترین‌ها و قفسه‌ها که روی دیوارها نیز سوار می‌شوند اغلب قیمت‌های مناسبی هم دارند.
2. این آرایش، با انواع فروشگاه‌ها و چیدمان‌های قفسه‌ها و راهروهای بین آنها جفت‌وجور میشود
الگوی طرح ساده‌ی کف، با هر فضایی و با هر چیدمانی سازگار است و در انواع فروشگاه‌ها، از خواروبار فروشی گرفته تا هایپرمارکت‌های رده بالا، قابلیتِ اجرا شدن دارد. در این الگو، می‌توانید راهروهای بسیاری را بین ردیف‌های قفسه‌هایتان در نظر بگیرید. شرکت بزرگِ Apple نیز از این الگوی طراحی کف در فروشگاه‌های خود استفاده میکند و از این طریق، پیچیدگی و شیک بودن را با هم درمی‌آمیزد. در قالبِ این الگو می‌توانید هر حسی را در مشتری‌های خود برانگیزید.
-سایر الگوهای اولیه‌ی طرح کف فضای فروشگاه
الگوی زاویه‌ای:
اصطلاح ”زاویه“ کمی گیج‌کننده است، به‌ویژه با در نظر گرفتنِ اینکه در این الگوی کف، از انحناهای بسیاری استفاده شده است و این باعث شکل‌گیریِ تنوع دیداریِ بسیاری میشود و احساس پیچیده‌ای را به مشتری القاء میکند. الگوهای زاویه‌ای کف فروشگاه، فضای چندانی برای قرار دادنِ کالاها فراهم نمی‌کنند، به این معنا که کالاهایی که در این فضاهای محدود در این الگو قرار می‌گیرند، خاص هستند و تأکید و توجه بیشتری روی آنها متمرکز است. به همین دلیل است که فروشگاه‌های رده‌بالا یا گرانقیمت که تعداد کالاهای محدودتری را عرضه میکنند، مثل طلافروشی‌ها، اغلب از این الگو استفاده میکنند.
الگوی ترکیبی:
این الگو به شما این امکان را میدهد که بتوانید تنوع بالایی در چیدمانِ قفسه‌ها و دکوراسیون داخلی فروشگاه‌تان ایجاد کنید. می‌توانید ردیف‌های قفسه‌ها را به حالت‌های زاویه‌ای، ساده (90 درجه) یا اُریب بچینید. به‌ویژه اگر تنوع کالاهایی که عرضه خواهید کرد بالاست، یا اگر نیاز است که روی برخی کالاهایتان تأکید و توجه بیشتری را متمرکز کنید تا بیشتر ”به چشم بیایند“، می‌توانید از الگوی ترکیبی استفاده کنید، چون دستِ شما را برای هر نوع تغییر و تنوعی باز می‌گذارد.
الگوهای ثانویه‌ی طرح کف فضای فروشگاه:
طرح‌های دیگری نیز برای سازماندهیِ کف فضای فروشگاه وجود دارند که گاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از جمله، طرحِ کف هندسی یا اُریب، که نوع اُریب اغلب در کف فروشگاه‌های سلف‌سرویس بکار می‌رود و نوع هندسی اغلب برای فروشگاه پوشاک و البسه استفاده میشود.
اندازه و محل قرارگیریِ راهروها را تعیین کنید.
با اینکه می‌توان زیاد در مورد اندازه و محل قرارگیریِ راهروهای میان قفسه‌ها سختگیر نبود، اما این موضوع بسیار مهم است. راهروهای میان قفسه‌ها همان کانال‌هایی هستند که قرار است مشتری‌ها از میانِ آنها به سراسرِ فروشگاه شما هدایت شوند و در این کانال‌ها حرکت کنند. بیش از حد باریک و تنگ بودنِ این کانال‌ها، یعنی راهروهای میان قفسه‌ها، باعث میشود که مشتریان در این سفرِ درون‌فروشگاهی، چندان احساس راحتی نکنند. در برخی کشورها، باریک بودنِ این راهروها، مغایر با حقوق معلولان است و پیگردِ قانونی را در پی خواهد داشت.
عرض (پهنای) راهروهای فروشگاه باید حداقل 120 سانتی‌متر باشد و مانعی در آنها قرار نگیرد
یکی از ارکان بسیار بااهمیت در طراحی فضای فروشگاه، در نظر گرفتنِ فضای کافی برای راهروها و عریض و سهل‌العبور بودنِ آنهاست. وقتی با متخصصان طراحیِ فروشگاه‌های خرده‌فروشی درباره‌ی ویژگی‌های فروشگاه موفق صحبت میکنیم، برخورداری از راهروهای عریض و جادار، جزو چند رکنِ نخست فروشگاه موفق است. با این کار، آسایش و راحتیِ همه‌ی مشتریان خود را با هر شرایط جسمانی، سالم یا با ویلچر یا کالسکه‌ی بچه، تضمین خواهید کرد.
راهروها باید بیشترین امکان حرکت و وسیع‌ترین دامنه‌ی دیداری را فراهم کنند
اگر راهروهای بین قفسه‌ها باعث ازدحام شوند، مشتریان احساس ناراحتی خواهند کرد و میزان فروش کاهش خواهد یافت. به‌علاوه، ساختار راهروها باید به گونه‌ای باشد که مشتری در هر نقطه‌ای بایستد، بتواند بیشترین محصولات را در دامنه‌ی دیدِ خود مشاهده کند. اینها دو مورد از دلایل اهمیت محل راهروها در فضای فروشگاه هستند.
این کاری است که باید انجام دهید:
حجم و جهتِ رفت‌وآمدِ مشتریان را برای هر راهرو مشخص کنید
حین فرآیند طرح‌ریزی چیدمان فروشگاه، اهداف کلیِ شما این است که هم کالاهای بیشتری را در معرض دیدِ مشتریان قرار دهید و هم ترافیک و رفت‌وآمدِ آنها را در فضای فروشگاه رَوان و آسان سازید.
با در نظر داشتنِ این دو هدف، به الگوی طرح کف فضایتان نگاه کنید و از خودتان بپرسید، ”می‌خواهم مشتریانم به کدام سمت و کدام نقاط فروشگاهم بروند و چه چیزهایی را ببینند؟“ آیا می‌خواهید مشتریان را به قسمتِ انتها و پشتِ فروشگاه بکشانید؟ آیا قصد دارید مشتریان را به سمتِ قفسه‌های نصب‌شده بر روی دیوارهای فروشگاه هدایت کنید؟ یا شاید مایلید که مشتریان‌تان بیشتر روی قسمت‌های مرکزیِ فضای فروشگاه‌تان متمرکز شوند؟
2. طرحی را برای راهروهای فروشگاه انتخاب کنید که مشتریان را به نقاط مورد نظرتان هدایت کنند.
وقتی مشخص کنید که مشتری را در چه جهتی می‌خواهید هدایت کنید، می‌توانید چیدمان و الگوی طرح راهروها را نیز به‌راحتی انتخاب کنید. البته مواردی پیش می‌آید که شکل و اندازه‌ی فضایی که در اختیار دارید، نوع خاصی از چیدمان و الگو را برای استقرار قفسه‌ها و تعیین راهروها تحمیل میکند، اما شما می‌توانید بر اساس کفِ فضای موجود، چند طرح را ادغام کنید و با تنوع بالا در الگوی انتخابی خود، حداکثر استفاده را از فضا ببرید و هم مشتری را در جهات مورد نظرتان هدایت کنید و هم کالاهایی را که بیشتر می‌خواهید در نظرِ مشتریان نمایان کنید، به گونه‌ای متفاوت به نمایش بگذارید.
اگر کف فضایتان وسیع است، تعدادی گزینه برای الگوی کف فضا دارید اما اگر فضایتان بسیار محدود است و امکان در نظر گرفتنِ راهروهای اختصاصی برای محصولات وجود ندارد، ممکن است مجبور شوید از چیدمانِ ”جریانِ آزاد“ استفاده کنید.
در آرایش شبکه‌ای که با آرایش ساده (مورد اول) ترکیب میشود، راهروها با هم موازی و نسبت به دیوارها عمود هستند و مشتری در این حالت میتواند بالا و پایین راهروها قدم بزند. ان حالت برای خواروبارفروشی‌ها و سوپرمارکت‌ها مناسب است، چون مشتریان هم میتوانند هر کالایی را که می‌خواهند پیدا کنند و به حرکت‌شان بدون هیچ مانعی ادامه دهند.
آرایش حلقه‌ای، که میتواند با آرایش ساده نیز ترکیب شود، دارای یک راهروی اصلی است که مثل زمینِ مسابقه، دورِ کفِ فضای فروشگاه‌تان واقع میشود. این آرایش حلقه‌ای مناسبِ فروشگاه‌هایی است که تنوع محصولات بالایی دارند، به‌ویژه وقتی که قرار است برای هر گروه از محصولات، بخش جداگانه‌ای در نظر گرفته شود. این چیدمان و آرایش، خصوصاً در فروشگاه‌هایی مانند فروشگاه‌های لوازم ورزشی کاربرد خوبی دارد (بخش تنیس، بخش شنا و …)، و راهرویی که مثل حلقه در فضای فروشگاه منظور شده است، امکان دسترسی مشتریان را به همه‌ی بخش‌های فروشگاه و همه‌ی گروه‌های محصولات فراهم و آسان‌تر میکند.
آرایش و الگوی ”جریان آزاد“ که اغلب با الگوی کفِ ”زاویه‌ای“ به‌کار می‌رود، بالاترین سطحِ خلاقیت در حرکتِ مشتریان را فراهم میکند و به ترغیبِ فرآیند ”گشتن و دیدن کالاها“ منجر میشود. به جای اینکه از راهروهای شسته‌رفته استفاده کنید، با استفاده از زاویه‌ها و تقاطع‌هایی که با سازه‌ها، ویترین‌ها، قفسه‌ها و یخچال‌های فروشگاه‌تان شکل می‌دهید، مشتری را در سراسر فضای فروشگاه هدایت کنید. این الگو اغلب مناسب فروشگاه‌هایی است که تنوع و تعداد کالاهایشان کم است و مشتریان خاص یا کالاهای خاص دارند، مثل جواهرفروشی‌ها.
برای محل کالاها، ویترین‌ها و صندوق‌هایتان طرح بریزید.
اکنون که الگوی طرح کف فضای فروشگاه‌تان را انتخاب کرده‌اید و میدانید راهروهایتان در چه نقاطی شکل خواهند گرفت، مشخص کنید که کالاها، ویترین‌ها و صندوق‌هایتان را در چه نقاطی قرار خواهید داد، چون پس از استقرارِ این‌هاست که راهروها به‌وجود می‌آیند. شاید بهتر باشد که برای تصمیم‌گیری بهتر، خودتان را به‌جای مشتریان‌تان بگذارید. با چند نفر از پرسنلِ قابل‌اعتمادِ فروشگاه‌تان در سراسر قسمت‌های فروشگاه قدم بزنید و ببینید که در هر نقطه چه استانداردهایی رعایت شده‌اند و چه چیزهایی قابل رؤیت هستند. در مورد اینکه چه چیزی در کجا قرار بگیرد از آنها نظر بخواهید.
فهرستی از موجودیِ کالاها تهیه کنید تا تنوعِ توزیع کالاها در فروشگاه را مشخص کنید.
تعیین محل صحیح کالاها میتواند کار پیچیده‌ای باشد، به همین دلیل در ادامه به نکاتی در این زمینه اشاره کرده‌ایم:
1. کالاهای پرمصرف را نزدیک به انتهای فروشگاه قرار دهید.
یکی از متخصصان و مشاوران فروشگاه‌های خرده‌فروشی، دَن جابلونز، روی اهمیتِ قرار دادنِ کالاهای اساسی و پرمصرف در نزدیکی انتهای فضای فروشگاه، تأکید کرده و توضیح میدهد که با این کار، سایر کالاها نیز از مقابل چشم مشتریان خواهند گذشت و این به افزایشِ خریدهای تکانشی (خرید بدون برنامه و تصمیمِ قبلی بر اساس تصمیم ناگهانی) منجر میشود.
فرقی نمی‌کند که این کالای اساسی، لباس‌زیر در لباس‌فروشی باشد یا شیر پاستوریزه در سوپرمارکت، هر چه که جزو کالاهای پرمصرف باشد، بایستی به قسمت‌های انتهایی منتقل شود. مشتری که برای خرید شیر به قسمت فرآورده‌های لبنی مراجعه میکند و چشم‌اش به ماست و پنیرخامه‌ای می‌افتد، به احتمال زیاد، آنها را نیز خریداری خواهد کرد.
2. کالاهای فصلی و جدید را در بهترین قسمت‌های فروشگاه قرار دهید.
آنجا در همان اوایل ورود به فروشگاه، در قسمت‌های جلویی و در سمت راست، تعدادی از کالاهای شیک‌وپیک و مد روز را که به‌تازگی به دست‌تان رسیده قرار بدهید. این محل‌ها همان بهترین قسمت‌هایی هستند که اشاره کردیم و به ”دیواره‌ی قدرت“ معروفند و خود را به رُخ مشتری می‌کشانند و توجه او را جلب میکنند. بنابراین اگر می‌خواهید کالای خاصی را برجسته کنید، از یکی از این موقعیت‌های طلایی، ”دیواره‌های قدرت“ استفاده کنید.
3. کالاهای کوچک ”هوس‌برانگیز“ را در نزدیکیِ صندوق‌ها قرار دهید.
کالاهایی مثل توپ‌های اسباب‌بازیِ کوچک، شکلات و آبنبات، ضدعفونی‌کننده‌های دست، آدامس و خشبوکننده‌های دهان، موارد مناسبی برای اطرافِ صندوق‌های فروشگاه‌تان هستند. با اینکه هدف مشتری از حضور در کنار صندوق، پرداختن و رفتن است، اما شما که نمی‌خواهید آنها از خرید کردن دست بردارند! با قرار دادنِ این کالاهای هوس‌انگیز در کنار صندوق‌های فروشگاه‌تان، مشتری را ترغیب می‌کنید تا در لحظات آخر، یکی دو کالای دیگر را نیز به سبد خریدشان اضافه کنند.
-تعیین کنید که ویترین‌ها و سایر کالاهای اساسی‌تان را کجا قرار خواهید داد.
اکنون که تعیین کردید که کدام کالایتان در چه نقطه‌ای باید قرار بگیرد، اکنون وقت آن رسیده که مشخص کنید ویترین‌ها و سایر سازه‌ها و تجهیزات را در چه نقاطی قرار خواهید داد. در این رابطه، به نقاط زیر توجه کنید:
1. سازه‌ها و ویترین‌های فروشگاه‌تان باید با کالاهایی که عرضه می‌کنید همخوانی داشته باشند.
هماهنگیِ ویترین‌ها و سازه‌های فروشگاه با کالاهای عرضه‌شده بسیار اهمیت دارد، چون این تجهیزات و سازه‌ها یکی از اصلی‌ترین چیزهایی هستند که مشتریان در فضای فروشگاه خواهند دید و جزو ارکانی از فروشگاه هستند که قرار است همیشگی باشند، درست مثل صندوق پرداخت، اتاق پرو (در فروشگاهِ پوشاک) یا سالاد بار (در رستوران). ویترین‌ها و قفسه‌ها، بخش عمده‌ای از کالاها را در بر می‌گیرند و اغلب می‌توانید به سلیقه‌ی خودتان تغییرشان دهید.
در اینجا به دو نکته در خصوصِ ایجادِ هماهنگی میان ویترین‌ها و قفسه‌ها با کالاها اشاره میکنیم:
- مطمئن شوید که ویترین‌ها و سازه‌ها، به‌لحاظ فیزیکی با کالاها هماهنگ هستند
مطمئن شوید که قفسه‌های شما تحملِ نگه داشتنِ محصولات‌تان را دارند، ضمن اینکه فضای کافی برای جای دادنِ کالاها داشته باشند یا حداقل قابل تنظیم باشند. برای مثال، در نظر گفتنِ یک قفسه‌ی شیشه‌ای بلند برای قرار دادنِ محصولات کنسرو، که وزن‌شان روی هم بسیار بالاست، گزینه‌ی مناسبی برای این دسته از کالاها نیست. از طرف دیگر، صحیح نیست که برای نگه‌داریِ محصولات آرایشی و بهداشتی سبک و ظریف، از قفسه‌های غیرقابل‌تنظیم با ضخامت زیاد و عرضِ کم استفاده کنید.
مطمئن شوید که قفسه‌ها و ویترین‌هایتان، کالاها را در چشم مشتری برجسته میکنند.
1. فراموش نکنید که قبل از هر چیز، مهم‌ترین وظیفه‌ی قفسه‌ها و ویترین‌ها این است که تصویر برجسته و جذابی را از کالاهایی که در آنها قرار داده‌اید به مشتری نشان دهند. ویترین و قفسه باید با جذابیتِ خود، برجستگیِ خاصی به کالا بخشیده و آن را نمایان کند، اما این جذابیت نباید انقدر چشمگیر باشد که حواسِ مشتری را از توجه به خودِ کالاها منحرف کند!
2. از ویترین‌هایی استفاده کنید که برندهای شما را بزرگ‌نمایی میکنند. مثلا اگر برای محصولات ظریفِ هنری در فروشگاه محصولات هنری، از قفسه‌های زمخت صنعتی استفاده کنید، اتفاق بدی برای کالاهایتان رخ خواهد داد! از طرف دیگر، بین سخت‌افزار و کالاهای فنی و ابزار و یراق و قفسه‌های چوبی و ظریف و تراش‌خورده نیز تناسبی وجود ندارد. اینها مواردی هستند که رعایت آنها در فروش کالاها تأثیرگذار است.
2. حداقل فاصله‌ی میان قفسه‌ها، ویترین‌ها و سازه‌ها را رعایت کنید.
3 فوت و 6 اینچ (حدود یک متر) حداقل فاصله‌ی استانداردی است که بایستی بین قفسه‌ها، ویترین‌ها و سازه‌ها در نظر بگیرید. حتی اگر این استاندارد بین‌المللی هم وجود نمی‌داشت، خودِ شما تمایل داشتید برای تسهیلِ رفت‌وآمد مشتریان، این فاصله را بین اجزاء فروشگاه‌تان لحاظ کنید تا مشتریان، به‌ویژه افرادی که با ویلچر یا کالسکه‌ی بچه وارد فروشگاه می‌شوند، احساس خفگی و شلوغی نکنند.
3. منطقه‌ی ”فقط عبور“ را در نظر داشته باشید.
از نقطه‌ی ورود به فروشگاه، بین 5/1 تا 5/4 متر اول، منطقه‌ی ”فقط عبور“ نام دارد. در اغلب موارد، مشتریان به قفسه‌ها، ویترین‌ها، یخچال‌ها و سازه‌های این منطقه توجهی ندارند چون وقتی مشتری وارد فروشگاه میشود، هنوز ذهنش با محیط فروشگاه هماهنگ نشده و فقط فهرستی از کالاهای مورد نیازش را در ذهن می‌چرخانَد. بنابراین بهتر است در این منطقه هیچ کالا یا ویترینی قرار ندهید. مشتری با ورود به این منطقه باید احساس راحتی کند و حس کند از او استقبال کرده‌اید.
4. بر سرِ راهِ مشتری، سرعت‌گیر بگذارید!
پس از اینکه مشتری منطقه‌ی ”فقط عبور“ را پشت سر گذاشت، باید کاری کنید که از سرعت خود بکاهد! در اغلب موارد، مشتریان پس از عبور از این منطقه، با همان سرعت تا اواسطِ فروشگاه به راه رفتن ادامه میدهند. بنابراین ویترین‌ها، قفسه‌ها و یخچال‌هایی که در نقاطِ بعد از منطقه‌ی ”فقط عبور“ قرار می‌دهید، نقشِ سرعت‌گیر را دارند. چون اتفاقاً همین کار را نیز انجام میدهند تا حرکتِ مشتری را کُند کنند و او شروع به توجه به کالاها کند، نه اینکه تا انتهای فروشگاه تخته‌گاز برود! هر کالای خاص، فصلی، جدید، مُد روز، جذاب، لوکس یا متفاوتی که بتواند توجه مشتری را به خود جلب کند، میتواند نقش سرعت‌گیر را ایفا کند.
5. از کالاهای تکانشی استفاده کنید:
این نوع کالاها در ویترین‌ها و قفسه‌های نزدیک به راهروها یا داخلِ راهروها قرار می‌گیرند و مشتری را به خریدِ تکانشی ترغیب میکنند. هر کالایی که در آن نوآوری بکار رفته باشد، مانند ماساژورها، ساعت زنگ‌دارِ آوازخوان، میتوانند این ذهنیت را در مشتری ایجاد کند که این کالا چه به‌دردبخور است یا اینکه اگر در خانه‌شان یکی از اینها را نداشته باشند، زندگی‌شان به مشکل برمی‌خورَد.
محل استقرار صندوق‌های فروشگاه:
تعیین محل مناسب برای صندوق‌های سوپرمارکت یا هایپرمارکت، کار پیچیده‌ای نیست. در این رابطه به نکاتی اشاره میکنیم:
1. صندوق‌ها را در قسمت جلو و سمتِ راستِ فروشگاه قرار ندهید.
بسیاری از فروشگاه‌ها به اشتباه، صندوق‌های خود را در جلو و سمتِ راستِ فضای فروشگاه استقرار میدهند. این نقاط، جزو نقاط طلایی فروشگاه شما هستند که قرار دادنِ کالاها به‌جای صندوق میتواند فروش قابل‌توجهی را برای آن کالاها رقم بزند.
2. صندوق‌ها را در توقفگاه‌های طبیعی قرار دهید:
به عقیده‌ی یکی از کارشناسانِ حوزه‌ی طراحی فروشگاه خرده‌فروشی، محل نادرستِ صندوق‌های فروشگاهی، یکی از بزرگترین اشتباهات فعالان خرده‌فروشی است. باید صندوق در محلی باشد که نه حواس مشتری را در حین خرید پرت کند و نه دست‌وبال‌اش را ببندد و نه اینکه پیدا کردنش در فضای فروشگاه مشکل نباشد. با در دست داشتنِ نقشه‌ی آرایش و طرحِ داخلیِ فروشگاه‌تان، در فضاش آن قدم بزنید و ببینید چه نقاطی برای خرید کردن مناسب‌ترند. با مشخص شدنِ نقاطِ خرید، نقاط استقرارِ صندوق‌ها نیز مشخص می‌شوند.
به عقیده‌ی این کارشناس، الگوی کلیِ رفتار مشتریان در سوپرمارکت و هایپرمارکت این است که از سمتِ راست وارد فروشگاه می‌شوند، دور می‌زنند و در سمتِ چپ فروشگاه به انتهای سفرِ خود می‌رسند. بنابراین سمتِ چپ و جلوی فروشگاه، نقطه‌ی مناسبی برای استقرار صندوق است.
طراحیِ فضای فروشگاه‌تان را به چه کسی بسپارید:
برای طراحی و الگوپردازیِ فضایی که در اختیار دارید، می‌توانید از نرم‌افزارهای راهنمای طراحی داخلی استفاده کنید و صفر تا صدِ کار را به عهده بگیرید. البته ممکن است به ظاهر مقرون‌به‌صرفه باشد اما خواهید دید که نتیجه‌ی کار، سوددهی لازم را برایتان نخواهد داشت. مؤسسات و شرکت‌هایی هستند که از مرحله‌ی ایده‌پردازی تا طراحی و اجرا را به عهده می‌گیرند و با اینکه هزینه کمی بالاتر می‌رود، اما در بلندمدت خواهید دید که سودآوریِ کار بسیار متفاوت و چشمگیر خواهد بود. چون فقط زیباییِ کار اهمیت ندارد، بلکه فضا باید تِم تجاری هم داشته باشد و این فقط ار عهده‌ی کارشناسانی برمی‌آید که در حوزه‌ی صنعت خرده‌فروشی و دکوراسیون و طراحی و اجرای فروشگاه خرده‌فروشی تخصص و تجربه داشته باشند.
علاوه بر کمک گرفتن از متخصصان، خودتان هم باید قبل از هر اقدامی، ابتدا به چندین فروشگاه سر بزنید و نقاط قوت و ضعف هر یک را ثبت کنید تا بتوانید فروشگاهی بی‌نقص‌تر و مشتری‌پسندتر و موفق‌تر راه‌اندازی کنید.
هفت نکته در به‌کارگیریِ علائم جذاب در فروشگاه‌های خرده‌فروشی
«تجهیزات فروشگاهی ایران»- تجهیزات فروشگاهی شرکت ریتیل ایران،یکی از بزرگترین اشتباهاتی که اغلب در فروشگاه‌های خرده‌فروشی به چشم می‌خورد، نبودنِ علائم پیام‌رسان مناسب است. حتی اگر علائمی هم نصب شده باشند، شخصیت، هویت و پیامی برای مشتری ندارند و اگر پیامی هم داشته باشند، این پیام اغلب مشتری را گیج و سردرگم میکند.
وقتی دارید ویترین یا قفسه‌ی عرضه‌ی کالا را مونتاژ و نصب می‌کنید، علائم اطلاع‌رسانی و تبلیغاتیِ شما باید در جلوترین و مرکزی‌ترین نقطه قرار بگیرند. شما که نمی‌خواهید مشتری به دنبالِ علائمی بگردد که آن پشت، در لابه‌لای کالاها پنهان کرده‌اید و انتظار دارید آنها را پیدا کند تا متوجه شود شما چه چیزهایی را قصد دارید به آنها بفروشید و چه پیامی را به آنها برسانید. یک علامتِ اطلاع‌رسان یا تبلیغاتیِ خوب، به مشتریان می‌گوید که دارند به چه مجموعه‌ی منتخبی از محصولات نگاه میکنند و چرا این مجموعه در معرضِ دید آنها قرار داده شده است.
درست مثل عنوانِ ایمیل که شما را جذب خودش میکند و ترغیب می‌شوید که آن را باز کنید و بخوانید، یا مثل سرخط خبرهای یک روزنامه که شما را به مطالعه‌ی مشروحِ آن اخبار ترغیب میکند یا مثل جلد جذاب و گیرای یک مجله که تشویق‌تان میکند دست در جیب‌تان ببرید و آن را خریداری کنید، علامت پیام‌رسانِ فروشگاه خرده‌فروشی نیز باید برای مشتری جالب باشد و او را برای خواندن محتوای آن جذب کند.
7 نکته در خصوص طراحی و نمایش علائم پیام‌رسان و تبلیغاتی در فروشگاه خرده‌فروشی
1. پیام باید مختصر و مفید باشد.
پیش از این تصور می‌کردیم که اگر متن آپ‌دِیت توییتر یا وبلاگِ ما حجمی کمتر از 140 کاراکتر داشته باشد یا ویدئویی که در یو تیوب یا آپارات آپلود میکنیم، از دو دقیقه کوتاه‌تر باشد، مضحک و آبروریزی است. حوصله‌ی مخاطب برای توجه به حجم طولانیِ داده‌ها، چه به صورت صوتی، تصویری یا متنی، به‌مراتب کمتر از این‌هاست. به یاد داشته باشید که مشتری عجله دارد. برای عرضه و تبلیغِ کالاهایتان برای مشتری ”نامه ننویسید“! برای وقت و حوصله‌ی مشتری احترام قائل شوید.
2. فونت نوشتاریِ علائم باید خوانا باشد.
بعضی از خرده‌فروش‌ها با یک تخته‌سیاهِ کوچک و چند عدد گچ، سر و ته قضیه را هم می‌آورند، و فراموش میکنند که ترغیب مشتری به خریدِ بیشتر و سَمبل کردنِ طرحِ علائم پیام‌رسان دو مقوله‌ی کاملاً متفاوت هستند! در علائم تبلیغاتی‌تان، از فونت‌ها و خطوط کج و معوج و تنوع بالای رنگ‌ها استفاده نکنید. شفاف و خوانا بودنِ متن پیام شما مشتری را در همان نگاه اول به سمتِ پیام تبلیغاتی‌تان و سپس به سمت کالایتان جذب میکند. اگر مشتری نتواند به سرعت پیام شما را بگیرد، از آن می‌گذرد و اینجاست که می‌گویند، ”پرنده از قفس پرید!“
3. اشاره کنید که چرا مشتری باید کالای شما را بخرد.
به مشتری بگویید که به چه دلیل باید فلان کالای شما را خریداری کند. در پیام تبلیغاتی‌تان برای او مشخص کنید که از خرید فلان کالای شما دقیقاً چه منافعی عایدش میشود. اینکه فرزندانش به او به چشم یک قهرمان نگاه میکنند؟ اینکه سرِ قرار با نامزدش بسیار خوش‌تیپ و جذاب به نظر می‌رسد؟ اینکه دیگر در حالت دادن به موهایش به مشکل برنخواهد خورد؟ پس به او در متن علامت تبلیغاتی‌تان بگویید، ”با این کالا، قهرمانِ فرزندان‌تان شوید!“، ”با این کالا، همه‌ی نگاه‌ها روی شما متمرکز خواهند شد!“، ”با این کالا، موهای فِر/ موج‌دارِ خود را هر طور می‌خواهید حالت دهید!“، …
4. در پیام‌هایتان خودِ مشتری را مخاطب قرار دهید.
مشتری هنگامی کالای شما را می‌خرد که خود را در ذهن خودش در حالی به تصویر بکشد که دارد از آن کالا استفاده میکند و منفعتِ خاصی از آن می‌بَرد. یکی از راه‌هایی که به بهبودِ این تصویرسازیِ ذهنی در مشتری کمک میکند استفاده از عباراتی است که در آنها ”شما“، ”-ِ تان“ و ”-ِ شما“ بیشتر به کار رفته باشد. به این مثال‌ها توجه کنید، ”شما با … جذاب‌تر خواهید شد!“، ”با لوسیونِ … پوست‌تان شاداب‌تر و جوان‌تر خواهد ماند!“، ”با عطرهای … برای همسرتان جذاب‌تر خواهید بود!“
5. در پیام‌هایتان از علائم و کلمات اختصاری استفاده کنید.
در مورد خلاصه کردن متن پیام تبلیغاتی صحبت کردیم. امروزه مشاهده میکنیم که مردم در پیام‌های متنیِ خود، بجای کلمات از آیکون‌ها، شکلک‌ها، کلمات و علائم اختصاری استفاده میکنند و به نظر می‌رسد که همه‌ی ما داریم به این نوع از کوتاه‌نویسی خو می‌گیریم. تا جایی که می‌توانید با استفاده از این علائم، اَشکال و اختصارات، پیام خود را برسانید و از کلمات زائد اجتناب کنید.
خرده فروشی:
6. علائم تبلیغاتی‌تان را تست کنید.
حس خوبی‌ست وقتی پیام تبلیغاتی جدیدی را بالای شیشه‌ی ویترین فروشگاه‌تان نصب می‌کنید تا توجه مشتریان را به فلان کالای خود جلب کنید، اما این حس کمرنگ میشود وقتی متوجه می‌شوید که نوشته‌ی کوچک و کمرنگ تبلیغ‌تان در ته‌رنگِ شیشه‌ی فروشگاه‌تان گُم شده یا فونت نوشته آنقدر بدشکل و کوچک است که اتومبیل‌های در حال عبور، عملاً چیزی از آن متوجه نمی‌شوند!
اگر فروشگاه شما در خیابانی شلوغ قرار دارد، از یکی از دوستان‌تان بخواهید تا با اتومبیل خود از مقابل فروشگاه شما عبور کند و بعد به شما بگوید که از این پیام تبلیغاتیِ جدیدتان چه چیزی دستگیرش شده است. اگر او متوجه متن پیام نشده، پس بهتر است هرچه سریع‌تر نسبت به ویرایش آن اقدام کنید تا بالاخره برای هر رهگذری واضح و مفهوم شود.
7. شوخ‌طبعی نشان دهید.
علائم و پیام‌های کسل‌کننده، مشتری را فراری میدهند. هدف شما از قرار دادنِ این علائم و پیام‌ها این است که هر رهگذری را به سمت فروشگاه‌تان بکشانید. استفاده از لطیفه‌ها، پیام‌های ابهام‌آمیز با مضمون شوخی یا عبارت‌هایی با مفهوم دوگانه (که معمولاً یکی از این مفاهیم، به شوخی‌های رایج در جامعه نزدیک است) میتواند حس خوبی را در مشتری القاء کند.
درست است که بعضی از مشتریان ممکن است به شما بگویند که ”خیلی بی‌مزه‌اید!“ اما اغلب مشتریان این لحن و ادبیات را در پیام‌های تبلیغاتی‌تان خواهند پسندید و مجذوبِ آنها خواهند شد.
شورَش را درنیاورید!
واضح است که دوست ندارید نه خودتان و کالاهایتان برای مردم پیش‌پاافتاده و دمِ‌دستی جلوه کنید و تکراری شوید! باورتان نمی‌شود چند پیام و شعار تبلیغاتی را دیده‌ام که یکی از شعارهای تبلیغاتیِ معروف کپی‌برداری کرده‌اند و هم خودشان را مضحکه‌ی مشتریان کرده‌اند و هم آن شعار تبلیغاتیِ معروف را از چشم مردم انداخته‌اند. در انتخاب شعار و پیام تبلیغاتیِ خود خلاق باشید و تنوع به خرج دهید.
وقتی دارید ویترین یا قفسه‌ی عرضه‌ی کالا را مونتاژ و نصب می‌کنید، علائم اطلاع‌رسانی و تبلیغاتیِ شما باید در جلوترین و مرکزی‌ترین نقطه قرار بگیرند. شما که نمی‌خواهید مشتری به دنبالِ علائمی بگردد که آن پشت، در لابه‌لای کالاها پنهان کرده‌اید و انتظار دارید آنها را پیدا کند تا متوجه شود شما چه چیزهایی را قصد دارید به آنها بفروشید و چه پیامی را به آنها برسانید. یک علامتِ اطلاع‌رسان یا تبلیغاتیِ خوب، به مشتریان می‌گوید که دارند به چه مجموعه‌ی منتخبی از محصولات نگاه میکنند و چرا این مجموعه در معرضِ دید آنها قرار داده شده است.
درست مثل عنوانِ ایمیل که شما را جذب خودش میکند و ترغیب می‌شوید که آن را باز کنید و بخوانید، یا مثل سرخط خبرهای یک روزنامه که شما را به مطالعه‌ی مشروحِ آن اخبار ترغیب میکند یا مثل جلد جذاب و گیرای یک مجله که تشویق‌تان میکند دست در جیب‌تان ببرید و آن را خریداری کنید، علامت پیام‌رسانِ فروشگاه خرده‌فروشی نیز باید برای مشتری جالب باشد و او را برای خواندن محتوای آن جذب کند.
7 نکته در خصوص طراحی و نمایش علائم پیام‌رسان و تبلیغاتی در فروشگاه خرده‌فروشی
1. پیام باید مختصر و مفید باشد.
پیش از این تصور می‌کردیم که اگر متن آپ‌دِیت توییتر یا وبلاگِ ما حجمی کمتر از 140 کاراکتر داشته باشد یا ویدئویی که در یو تیوب یا آپارات آپلود میکنیم، از دو دقیقه کوتاه‌تر باشد، مضحک و آبروریزی است. حوصله‌ی مخاطب برای توجه به حجم طولانیِ داده‌ها، چه به صورت صوتی، تصویری یا متنی، به‌مراتب کمتر از این‌هاست. به یاد داشته باشید که مشتری عجله دارد. برای عرضه و تبلیغِ کالاهایتان برای مشتری ”نامه ننویسید“! برای وقت و حوصله‌ی مشتری احترام قائل شوید.
2. فونت نوشتاریِ علائم باید خوانا باشد.
بعضی از خرده‌فروش‌ها با یک تخته‌سیاهِ کوچک و چند عدد گچ، سر و ته قضیه را هم می‌آورند، و فراموش میکنند که ترغیب مشتری به خریدِ بیشتر و سَمبل کردنِ طرحِ علائم پیام‌رسان دو مقوله‌ی کاملاً متفاوت هستند! در علائم تبلیغاتی‌تان، از فونت‌ها و خطوط کج و معوج و تنوع بالای رنگ‌ها استفاده نکنید. شفاف و خوانا بودنِ متن پیام شما مشتری را در همان نگاه اول به سمتِ پیام تبلیغاتی‌تان و سپس به سمت کالایتان جذب میکند. اگر مشتری نتواند به سرعت پیام شما را بگیرد، از آن می‌گذرد و اینجاست که می‌گویند، ”پرنده از قفس پرید!“
3. اشاره کنید که چرا مشتری باید کالای شما را بخرد.
به مشتری بگویید که به چه دلیل باید فلان کالای شما را خریداری کند. در پیام تبلیغاتی‌تان برای او مشخص کنید که از خرید فلان کالای شما دقیقاً چه منافعی عایدش میشود. اینکه فرزندانش به او به چشم یک قهرمان نگاه میکنند؟ اینکه سرِ قرار با نامزدش بسیار خوش‌تیپ و جذاب به نظر می‌رسد؟ اینکه دیگر در حالت دادن به موهایش به مشکل برنخواهد خورد؟ پس به او در متن علامت تبلیغاتی‌تان بگویید، ”با این کالا، قهرمانِ فرزندان‌تان شوید!“، ”با این کالا، همه‌ی نگاه‌ها روی شما متمرکز خواهند شد!“، ”با این کالا، موهای فِر/ موج‌دارِ خود را هر طور می‌خواهید حالت دهید!“، …
4. در پیام‌هایتان خودِ مشتری را مخاطب قرار دهید.
مشتری هنگامی کالای شما را می‌خرد که خود را در ذهن خودش در حالی به تصویر بکشد که دارد از آن کالا استفاده میکند و منفعتِ خاصی از آن می‌بَرد. یکی از راه‌هایی که به بهبودِ این تصویرسازیِ ذهنی در مشتری کمک میکند استفاده از عباراتی است که در آنها ”شما“، ”-ِ تان“ و ”-ِ شما“ بیشتر به کار رفته باشد. به این مثال‌ها توجه کنید، ”شما با … جذاب‌تر خواهید شد!“، ”با لوسیونِ … پوست‌تان شاداب‌تر و جوان‌تر خواهد ماند!“، ”با عطرهای … برای همسرتان جذاب‌تر خواهید بود!“
5. در پیام‌هایتان از علائم و کلمات اختصاری استفاده کنید.
در مورد خلاصه کردن متن پیام تبلیغاتی صحبت کردیم. امروزه مشاهده میکنیم که مردم در پیام‌های متنیِ خود، بجای کلمات از آیکون‌ها، شکلک‌ها، کلمات و علائم اختصاری استفاده میکنند و به نظر می‌رسد که همه‌ی ما داریم به این نوع از کوتاه‌نویسی خو می‌گیریم. تا جایی که می‌توانید با استفاده از این علائم، اَشکال و اختصارات، پیام خود را برسانید و از کلمات زائد اجتناب کنید.
خرده فروشی:
6. علائم تبلیغاتی‌تان را تست کنید.
حس خوبی‌ست وقتی پیام تبلیغاتی جدیدی را بالای شیشه‌ی ویترین فروشگاه‌تان نصب می‌کنید تا توجه مشتریان را به فلان کالای خود جلب کنید، اما این حس کمرنگ میشود وقتی متوجه می‌شوید که نوشته‌ی کوچک و کمرنگ تبلیغ‌تان در ته‌رنگِ شیشه‌ی فروشگاه‌تان گُم شده یا فونت نوشته آنقدر بدشکل و کوچک است که اتومبیل‌های در حال عبور، عملاً چیزی از آن متوجه نمی‌شوند!
اگر فروشگاه شما در خیابانی شلوغ قرار دارد، از یکی از دوستان‌تان بخواهید تا با اتومبیل خود از مقابل فروشگاه شما عبور کند و بعد به شما بگوید که از این پیام تبلیغاتیِ جدیدتان چه چیزی دستگیرش شده است. اگر او متوجه متن پیام نشده، پس بهتر است هرچه سریع‌تر نسبت به ویرایش آن اقدام کنید تا بالاخره برای هر رهگذری واضح و مفهوم شود.
7. شوخ‌طبعی نشان دهید.
علائم و پیام‌های کسل‌کننده، مشتری را فراری میدهند. هدف شما از قرار دادنِ این علائم و پیام‌ها این است که هر رهگذری را به سمت فروشگاه‌تان بکشانید. استفاده از لطیفه‌ها، پیام‌های ابهام‌آمیز با مضمون شوخی یا عبارت‌هایی با مفهوم دوگانه (که معمولاً یکی از این مفاهیم، به شوخی‌های رایج در جامعه نزدیک است) میتواند حس خوبی را در مشتری القاء کند.
درست است که بعضی از مشتریان ممکن است به شما بگویند که ”خیلی بی‌مزه‌اید!“ اما اغلب مشتریان این لحن و ادبیات را در پیام‌های تبلیغاتی‌تان خواهند پسندید و مجذوبِ آنها خواهند شد.
شورَش را درنیاورید!
واضح است که دوست ندارید نه خودتان و کالاهایتان برای مردم پیش‌پاافتاده و دمِ‌دستی جلوه کنید و تکراری شوید! باورتان نمی‌شود چند پیام و شعار تبلیغاتی را دیده‌ام که یکی از شعارهای تبلیغاتیِ معروف کپی‌برداری کرده‌اند و هم خودشان را مضحکه‌ی مشتریان کرده‌اند و هم آن شعار تبلیغاتیِ معروف را از چشم مردم انداخته‌اند. در انتخاب شعار و پیام تبلیغاتیِ خود خلاق باشید و تنوع به خرج دهید.